Bệnh Thong kinh có tên gọi khác là dau bung kinh, được chia thành thong kinh nguyen phat và thống kinh thứ phát, mỗi loại có một đặc trưng và mức độ
nguy hiểm khác nhau
thong kinh nguyen phat gây khó chịu (ảnh minh họa) |
thong kinh nguyen
phat phát thường thấy ở những phụ nữ dưới 25 tuổi, chưa kết hôn, chưa sinh
con. Bệnh thường phát vào khoảng 1-2 năm sau khi có kinh lần đầu. Thong
kinh nguyen phat là đau trằn bụng dưới, đau dữ dội từng cơn, kiểu đau co
rút, đau lan ra sau lưng hay mặt trong đùi.
Thong kinh nguyen phat hay còn gọi là thống kinh vô
căn, là đau bụng khi hành kinh của một chu kì kinh có phóng noãn, nhưng khám
không tìm thấy một nguyên nhân thực thể nào
Thống kinh thứ
phát là thống kinh có nguyên nhân hay bệnh lý cụ thể nào đó. Triệu chứng
đau bụng trong thống kinh thứ phát giống như thong kinh nguyen phat nhưng đau
thường xuất hiện trước khi có kinh cả tuần, đau kéo dài hơn đến khi không còn
thấy kinh và có thể đau vào các thời điểm khác trong tháng. Thống kinh thứ phát
thường xuất hiện muộn sau nhiều chu kì, nhiều năm không thống kinh, độ tuổi thường
bị là 30 - 40.
Hiện tượng dau bung kinh hay thống kinh xuất hiện
một thời gian ngắn trước ngày hành kinh hoặc trong ngày đầu tiên của chu kỳ
kinh nguyệt, kéo dài trong nhiều giờ, thậm chí 1-2 ngày. Cơn đau thường xảy ra ở
bụng dưới và thắt lưng; hậu môn có cảm giác khó chịu. 50% người bệnh có một hoặc
nhiều triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi, đau đầu, tiêu chảy, đi tiểu
nhiều lần… Nếu đau nhiều, bệnh nhân sẽ toát mồ hôi, mặt mũi tái nhợt, tay chân
lạnh ngắt, hạ đường huyết.
Sau khi người phụ nữ kết hôn, sinh nở hoặc khi tuổi đời nhiều
lên, chứng đau bụng hành kinh hay thống kinh có thể tự nhiên giảm đi hoặc mất hẳn
Chẩn đoán và điều trị bệnh
như thế nào?
Phụ nữ trước, trong hoặc sau chu kỳ kinh nguyệt xuất hiện
dau bung kinh thì nên làm gì?
Trước tiên, nên đến bệnh viện kiểm tra phụ khoa một cách tỉ mỉ xem có bị thong kinh hay bệnh nào khác không. Căn cứ vào lý lịch bệnh do người bệnh cung cấp, vào những triệu chứng lâm sàng và kiểm tra, bác sĩ sẽ có chẩn đoán chính xác nhất.
Bệnh nhân cần được khám để xác định triệu chứng đau bụng kinh là do các chứng bệnh khác (như u nang buồng trứng, chửa ngoài tử cung, viêm tiểu khung cấp tính, đẻ non…) gây nên hay do dau bung kinh gây nên. Việc các chứng bệnh trên bị chẩn đoán nhầm thành dau bung kinh (thong kinh) sẽ dẫn đến điều trị sai, gây những hậu quả không tốt.
Phương pháp trị thống kinh chủ yếu là uống thuốc; nhưng tác dụng của tâm lý trị liệu và sự nghỉ ngơi cũng không thể coi nhẹ, đặc biệt là với phụ nữ trẻ tuổi bị thong kinh nguyen phat. Khi bắt đầu có kinh, họ thường có những thay đổi về tâm lý như sợ hãi, lo lắng, u uất… Những phản ứng tâm lý này cũng làm tăng thêm mức độ dau bung kinh.Thong kinh nguyen phat khi khám phụ khoa không phát hiện một dấu hiệu đặc biệt nào. Khi bị đau bụng do thong kinh nguyen phat có thể dùng nước nóng để chườm, không dùng các chất kích thích như bia rượu cà phê, hoặc có thể bổ sung các chất như ma-nhê, kẽm, acid béo omega-3, vitamin B1 (100mg/ngày), vitamin B6 (200mg/ngày), vitamin E (400UI/ngày) cũng có tác dụng giảm đau khi thong kinh nguyen phat.
Uống thuốc để điều trị
Trước tiên, nên đến bệnh viện kiểm tra phụ khoa một cách tỉ mỉ xem có bị thong kinh hay bệnh nào khác không. Căn cứ vào lý lịch bệnh do người bệnh cung cấp, vào những triệu chứng lâm sàng và kiểm tra, bác sĩ sẽ có chẩn đoán chính xác nhất.
Bệnh nhân cần được khám để xác định triệu chứng đau bụng kinh là do các chứng bệnh khác (như u nang buồng trứng, chửa ngoài tử cung, viêm tiểu khung cấp tính, đẻ non…) gây nên hay do dau bung kinh gây nên. Việc các chứng bệnh trên bị chẩn đoán nhầm thành dau bung kinh (thong kinh) sẽ dẫn đến điều trị sai, gây những hậu quả không tốt.
Phương pháp trị thống kinh chủ yếu là uống thuốc; nhưng tác dụng của tâm lý trị liệu và sự nghỉ ngơi cũng không thể coi nhẹ, đặc biệt là với phụ nữ trẻ tuổi bị thong kinh nguyen phat. Khi bắt đầu có kinh, họ thường có những thay đổi về tâm lý như sợ hãi, lo lắng, u uất… Những phản ứng tâm lý này cũng làm tăng thêm mức độ dau bung kinh.Thong kinh nguyen phat khi khám phụ khoa không phát hiện một dấu hiệu đặc biệt nào. Khi bị đau bụng do thong kinh nguyen phat có thể dùng nước nóng để chườm, không dùng các chất kích thích như bia rượu cà phê, hoặc có thể bổ sung các chất như ma-nhê, kẽm, acid béo omega-3, vitamin B1 (100mg/ngày), vitamin B6 (200mg/ngày), vitamin E (400UI/ngày) cũng có tác dụng giảm đau khi thong kinh nguyen phat.
Uống thuốc để điều trị
-
Thuốc có progestagen: Progestagen có tác dụng làm giãn cơ nhẵn của tử cung, ức
chế sự co bóp của tử cung, nhờ đó giảm nguy cơ đau đớn. Ngoài ra, việc dùng
progestagen vừa phải còn ức chế rụng trứng, giảm tỷ lệ sản sinh prostaglandin.
Cần uống thuốc chứa progestagen trong thời gian ngắn hoặc theo chu kỳ.
+ Uống thuốc trong thời gian ngắn: Bắt đầu khi hết hành kinh được 5-7 ngày, liên tục trong 5-7 ngày’
+ Uống theo chu kỳ: Tương tự như dùng thuốc tránh thai, bắt đầu vào ngày thứ 5 của chu kỳ kinh nguyệt, uống trong khoảng 20 ngày, sau khi dừng thuốc cần chú ý hiện tượng dau bung kinh. Có thể uống thuốc liền trong 3 chu kỳ.
- Thuốc kháng viêm: Thông qua ức chế quá trình hợp thành các prostaglandin, loại thuốc này làm giảm việc sản sinh prostaglandin; hoặc gián đoạn sự kết hợp giữa prostaglandin với các chất khác. Từ đó, nó trực tiếp kháng lại tác dụng của prostaglandin, đạt đến hiệu quả ngừng đau. Loại thuốc này có thể dùng trong thời gian tương đối dài. Người bị viêm loét dạ dày, có bệnh hô hấp phải thận trọng khi dùng thuốc.
- Thuốc tễ chống lắng đọng canxi: Sự ngưng đọng canxi khi xâm nhập vào tế bào sẽ làm ức chế sự co bóp tử cung. Loại thuốc này có tác dụng phụ như: làm giảm huyết áp, cản trở hô hấp.
- Thuốc Bắc: Làm khí huyết lưu thông, giảm nhẹ cơn đau.
- Phẫu thuật: Nên hạn chế, chỉ dùng khi các loại thuốc trên không có hiệu quả.
Nếu bị thống kinh kéo dài, ngoài việc điều trị bằng các loại thuốc kể trên, bạn nên tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh như: chứng lac noi mac tu cung, chứng bệnh ở tuyến cơ tử cung.
Cần uống thuốc chứa progestagen trong thời gian ngắn hoặc theo chu kỳ.
+ Uống thuốc trong thời gian ngắn: Bắt đầu khi hết hành kinh được 5-7 ngày, liên tục trong 5-7 ngày’
+ Uống theo chu kỳ: Tương tự như dùng thuốc tránh thai, bắt đầu vào ngày thứ 5 của chu kỳ kinh nguyệt, uống trong khoảng 20 ngày, sau khi dừng thuốc cần chú ý hiện tượng dau bung kinh. Có thể uống thuốc liền trong 3 chu kỳ.
- Thuốc kháng viêm: Thông qua ức chế quá trình hợp thành các prostaglandin, loại thuốc này làm giảm việc sản sinh prostaglandin; hoặc gián đoạn sự kết hợp giữa prostaglandin với các chất khác. Từ đó, nó trực tiếp kháng lại tác dụng của prostaglandin, đạt đến hiệu quả ngừng đau. Loại thuốc này có thể dùng trong thời gian tương đối dài. Người bị viêm loét dạ dày, có bệnh hô hấp phải thận trọng khi dùng thuốc.
- Thuốc tễ chống lắng đọng canxi: Sự ngưng đọng canxi khi xâm nhập vào tế bào sẽ làm ức chế sự co bóp tử cung. Loại thuốc này có tác dụng phụ như: làm giảm huyết áp, cản trở hô hấp.
- Thuốc Bắc: Làm khí huyết lưu thông, giảm nhẹ cơn đau.
- Phẫu thuật: Nên hạn chế, chỉ dùng khi các loại thuốc trên không có hiệu quả.
Nếu bị thống kinh kéo dài, ngoài việc điều trị bằng các loại thuốc kể trên, bạn nên tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh như: chứng lac noi mac tu cung, chứng bệnh ở tuyến cơ tử cung.
0 comments:
Post a Comment